Ustalenie wysokości należnego odszkodowania jest jednym z kluczowych elementów każdej procedury tzw. likwidacji szkody. Dokładna suma, o jaką ma prawo ubiegać się poszkodowany – także powodzią – zależy od treści polisy ubezpieczeniowej.
Polisa ubezpieczeniowa daje prawo – w ściśle ustalonych przypadkach – do żądania od ubezpieczyciela wypłaty odszkodowania. Jest to nieoceniona pomoc zwłaszcza w zdarzeniach losowych, jak powódź powodująca zniszczenie mienia. Ile więc powinno wynosić odszkodowanie wypłacane przez ubezpieczyciela? Odpowiedź na to pytanie zależy od szeregu okoliczności konkretnego przypadku.
Na czym polega ubezpieczenie?
Umowa ubezpieczenia została uregulowana w kodeksie cywilnym, stąd można ją zaliczyć do kategorii umów nazwanych. Zgodnie z art. 805 par. 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. W przypadku ubezpieczenia majątkowego standardem pozostaje zobowiązanie ubezpieczyciela do zapłaty określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku.
Wraz z zakupem polisy ubezpieczenia majątkowego np. domu, a więc w rzeczywistości wraz z zawarciem umowy ubezpieczenia, powstaje zobowiązanie dwustronne. Ubezpieczający ma obowiązek regularnie płacić umówioną składkę. W zamian za to po stronie ubezpieczyciela powstaje obowiązek wypłaty odszkodowania, popularnie określanego mianem „likwidacji szkody” w przypadku, gdy zniszczenia wynikają z dojścia do skutku wypadku ustalonego w umowie ubezpieczenia. Może nim być jakieś zdarzenie naturalne, przykładowo gradobicie, wichura bądź powódź.
Kiedy odszkodowanie jest odpowiednie?
W praktyce większość trudności z polisami ubezpieczenia majątkowego dotyczy ustalania wysokości należnego odszkodowania, czego dobrym przykładem może być likwidacja szkód o znacznych rozmiarach spowodowanych chociażby gwałtowną powodzią czy innym tego rodzaju kataklizmem. Ustawodawca przewidział tu dwie niezwykle istotne zasady:
- jeżeli nie umówiono się inaczej, suma ubezpieczenia ustalona w umowie stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela,
- o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.
Tym samym jasne jest, że kluczowe znaczenie przy ustalaniu sumy należnego odszkodowania ma treść polisy. Powinno być w niej jasno określone, do jakiej kwoty ubezpieczyciel pokryje straty ubezpieczonego. Dopiero, gdy taka granica nie została określona, liczy się jedynie wysokość strat. Wówczas suma odszkodowania powinna odpowiadać równowartości strat, jakie poniósł poszkodowany.
Jak uzyskać odszkodowanie?
Sam proces likwidacji szkody należy rozpocząć od jej zgłoszenia ubezpieczycielowi. Przeważnie towarzystwa ubezpieczeniowe umożliwiają dokonanie tej czynności za pośrednictwem poczty, telefonicznie, mailowo, a nawet dzięki dedykowanym aplikacjom mobilnym. Kluczowe pozostaje tu odpowiednie udokumentowanie szkody. Najlepszym rozwiązaniem jest wykonanie dokładnych zdjęć wszystkich szkód – i to w taki sposób, aby nie było wątpliwości, że dotyczą one przedmiotów objętych umową ubezpieczenia (np. domu i jego wyposażenia).
Odszkodowanie zawsze powinno w pełni mieścić się w granicach odpowiedzialności ubezpieczyciela. Jak wiadomo, chodzi tu albo o odpowiedzialność w granicach sumy ubezpieczenia albo o odpowiedzialność do pełnej wartości szkody. Jeżeli więc poszkodowany uznaje, że kwota zaproponowanego odszkodowania jest zbyt niska, to może walczyć o swoje prawa. Najpierw w ramach procedury odwoławczej standardowo przewidzianej przez ubezpieczyciela, a następnie – w zależności od okoliczności konkretnego przypadku – przed sądem.
Zobacz także: Wniosek o kredyt klęskowy
Podstawa prawna:
