Wybór odpowiedniej formy opodatkowania to jedna z decyzji, jakie musi podjąć każdy przedsiębiorca rozpoczynający działalność gospodarczą. Wśród dostępnych opcji na szczególną uwagę zasługuje karta podatkowa – rozwiązanie dedykowane przede wszystkim dla małych firm i osób samozatrudnionych. Czym dokładnie jest karta podatkowa i na jakich zasadach funkcjonuje? Kto może z niej skorzystać i jakie wiążą się z tym prawa i obowiązki? W dzisiejszym artykule odpowiemy na te i inne pytania, przybliżając specyfikę tej formy opodatkowania. Mamy nadzieję, że zebrane informacje pomogą Ci ocenić, czy karta podatkowa to dobry wybór dla Twojej firmy. Zapraszamy do lektury!
Czym jest karta podatkowa?
Karta podatkowa to uproszczona forma opodatkowania dla małych przedsiębiorców, polegająca na comiesięcznym płaceniu stałej kwoty podatku, niezależnie od przychodów i kosztów. Wysokość podatku ustalana jest indywidualnie przez naczelnika urzędu skarbowego na podstawie rodzaju działalności, liczby pracowników i wielkości miejscowości. Karta podatkowa zwalnia przedsiębiorcę z prowadzenia pełnej księgowości, ewidencjonowania przychodów i kosztów, składania deklaracji podatkowych oraz rocznego zeznania PIT.
Kto może skorzystać z karty podatkowej?
Nie każdy przedsiębiorca może wybrać kartę podatkową jako formę opodatkowania. Ustawodawca wprowadził ograniczenia, z których mogą skorzystać tylko osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i spółki cywilne osób fizycznych. Wykluczone są spółki prawa handlowego, takie jak spółki z o.o. i akcyjne.
Kolejnym warunkiem jest prowadzenie działalności w jednym z określonych rodzajów, wymienionych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym. Obejmuje to m.in. handel detaliczny żywnością, usługi taksówkowe, fryzjerskie, kosmetyczne, budowlane oraz gastronomię w zakresie sprzedaży posiłków na wynos. Pełna lista znajduje się w załączniku nr 3 do ustawy.
Karta podatkowa jest dostępna tylko dla firm zatrudniających maksymalnie 5 pracowników, nie licząc małżonka podatnika. Nie można korzystać z usług osób niezatrudnionych na umowę o pracę ani podwykonawców. Wyłączenia obejmują handel produktami akcyzowymi oraz prowadzenie podobnej działalności przez małżonka podatnika.
Jak ustalana jest wysokość podatku?
Kwota podatku w ramach karty podatkowej jest ustalana indywidualnie przez naczelnika urzędu skarbowego. Wyliczana jest na podstawie stawek określonych w obwieszczeniu Ministra Finansów, zależnych od rodzaju działalności, liczby pracowników oraz wielkości miejscowości, w której działa firma.
Kwota podatku ustalona przez naczelnika US jest stała przez cały rok i nie podlega negocjacjom. Przedsiębiorca może jednak zrzec się opodatkowania kartą podatkową w ciągu 14 dni od doręczenia decyzji, jeśli kwota jest dla niego nieakceptowalna.
Prawa i obowiązki podatnika na karcie podatkowej
Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach karty podatkowej mają szereg przywilejów, ale też pewne obowiązki. Do najważniejszych praw należą:
- Zwolnienie z obowiązku prowadzenia księgowości – nie trzeba ewidencjonować przychodów ani kosztów
- Brak konieczności składania comiesięcznych deklaracji oraz rocznego zeznania podatkowego PIT
- Stała, z góry ustalona kwota podatku, niezależna od osiąganych dochodów
- Zwolnienie z obowiązku odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy
Nie oznacza to jednak pełnej dowolności. Podatnik na karcie podatkowej musi pamiętać o:
- Terminowym opłacaniu podatku – do 7. dnia każdego miesiąca
- Zgłaszaniu zmian mających wpływ na wysokość podatku (np. zwiększenie zatrudnienia)
- Przechowywaniu kopii dokumentów związanych z zatrudnieniem pracowników przez okres 5 lat
- Obowiązku posiadania kasy fiskalnej w niektórych branżach (np. usługi fryzjerskie, kosmetyczne)
Warto też pamiętać, że karta podatkowa nie zwalnia z obowiązku opłacania składek ZUS. Przedsiębiorca musi odprowadzać je na takich samych zasadach jak inni podatnicy
Jak przejść na kartę podatkową?
Aby skorzystać z opodatkowania kartą podatkową, należy złożyć wniosek na formularzu PIT-16 w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania do 20 stycznia roku podatkowego. Przy rozpoczynaniu działalności w trakcie roku, wniosek składa się na druku CEIDG-1 przed rozpoczęciem działalności.
Po zatwierdzeniu wniosku naczelnik urzędu skarbowego wydaje decyzję ustalającą wysokość miesięcznego podatku. Jeśli kwota nie odpowiada podatnikowi, może zrzec się opodatkowania kartą w ciągu 14 dni. W przeciwnym razie decyzja jest ostateczna i obowiązuje przez cały rok podatkowy. Nie ma potrzeby corocznego odnawiania wniosku – wybrana forma opodatkowania obowiązuje do rezygnacji lub utraty prawa do jej stosowania.
