Od 1 listopada 2024 r. przedsiębiorcy będą mogli wystąpić z wnioskiem i uzyskać zwolnienie z opłacenia składek na własne obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i wypadkowe, własne dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. W czasie wakacji składkowych będą zobowiązani do opłacania składki zdrowotnej. Zwolnieniem objęte będą składki ustalane od najniższej podstawy wymiaru, która obowiązuje przedsiębiorcę.

Ważne: Z wakacji składkowych można skorzystać za jeden dowolny miesiąc w roku, przy czym w 2024 r. z wakacji składkowych można skorzystać tylko w grudniu, czyli wniosek należy złożyć w listopadzie. Natomiast wnioski złożone w grudniu 2024 r. będą dotyczyć zwolnienia z opłacania składek za styczeń 2025 r.

Warunki skorzystania z wakacji składkowych

Z ulgi może skorzystać przedsiębiorca wpisany do CEIDG oraz komornik sądowy, jeśli:

w miesiącu przed złożeniem wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego do 10 ubezpieczonych (do limitu 10 ubezpieczonych wliczają się: wnioskujący przedsiębiorca, pracownicy, zleceniobiorcy (z wyłączeniem uczniów i studentów do 26 roku życia), osoby współpracujące, natomiast nie wliczają się osoby, które nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu, czyli m. in. osoby pobierające zasiłek macierzyński, przebywające na urlopie wychowawczym bądź na urlopie bezpłatnym),
jako osoba ubezpieczona podlegał choć jeden dzień (dobrowolnie albo obowiązkowo) ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym składa wniosek,
w ostatnich dwóch latach przed rokiem, w którym składa wniosek, nie miał przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub co najmniej w jednym roku z dwóch ostatnich lat poprzedzających ten rok roczny przychód z tej działalności nie przekraczał równowartości w złotych 2 mln euro,
jako osoba ubezpieczona w poprzednim roku oraz w roku, w którym składa wniosek (do dnia złożenia wniosku) nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku rozpoczęcia działalności lub rok wcześniej wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności, które wchodzą w zakres działalności.

W przypadku ubezpieczenia chorobowego, które jest dobrowolne, zwolnienie z opłacenia składki na to ubezpieczenie jest możliwe, jeśli przedsiębiorca jest nim objęty w miesiącu, w którym składa wniosek oraz miesiąc wcześniej.

Złożenie wniosku o wakacje składkowe

Od 1 listopada 2024 r. będzie można złożyć wniosek RWS (wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek za wskazany miesiąc). Wniosek będzie można złożyć wyłącznie w formie elektronicznej, z profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE)/eZUS.

Wniosek będzie zawierał:

dane płatnika składek: imię i nazwisko, numer NIP i numer PESEL, a jeżeli nie nadano tych numerów lub jednego z nich ‒ serię i numer dowodu osobistego albo paszportu,
wskazanie miesiąca kalendarzowego, w którym płatnik składek zamierza skorzystać ze zwolnienia z opłacenia składek,
oświadczenie, że na dzień złożenia wniosku płatnik składek spełnia warunki dotyczące przychodu i niewykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy,
zaświadczenia o pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie, jaką otrzymał w okresie 3 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku, albo oświadczenie o wielkości tej pomocy, albo oświadczenie o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie,
informacje niezbędne do udzielenia pomocy de minimis dotyczące tego przedsiębiorcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wielkości i przeznaczenia pomocy publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, na których pokrycie ma być przeznaczona pomoc de minimis.

Wniosek RWS będzie wnioskiem edytowalnym, do którego pobrane będą dane identyfikacyjne płatnika składek, a także domyślnie będzie wypełniony okres zwolnienia (miesiąc złożenia wniosku +1).

Kto może złożyć wniosek?

Wniosek złoży samodzielnie ze swojego profilu płatnika na PUE/eZUS przedsiębiorca lub pełnomocnik z profilu płatnika.

Wspólnik spółki cywilnej (jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność i wpisana do CEIDG) będzie musiał złożyć wniosek ze swojego profilu płatnika składek na PUE/eZUS, a nie z profilu spółki, której jest wspólnikiem.

Informacja o rozpatrzeniu wniosku przez ZUS

Wnioski będą rozpatrywane zgodnie z przepisami kodeksu postępowania administracyjnego, informacje w sprawie wniosku zostaną udostępnione na koncie płatnika PUE/eZUS, a informacje o nowych wiadomościach w sprawie wniosku zostaną przesłane na adres e-mail lub numer telefonu, który został podany na PUE/eZUS.

Jeśli przedsiębiorca zostanie w całości zwolniony ze składek, to otrzyma informację. W przypadku zwolnienia częściowego lub nieprzyznania ulgi zostanie wydana decyzja przekazana na konto płatnika na PUE/eZUS.

Odwołanie od decyzji

Od decyzji będzie można złożyć odwołanie – za pośrednictwem ZUS – do sądu okręgowego (sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego według miejsca zamieszkania płatnika). Odwołanie można złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Dokumenty rozliczeniowe składane w czasie wakacji składkowych

Za miesiąc korzystania z wakacji składkowych należy złożyć dokumenty rozliczeniowe w obowiązującym terminie:

ZUS RCA z kodem wakacyjnym z rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowane z budżetu państwa
- 05 14 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego,
- 05 74 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi 30 proc. minimalnego wynagrodzenia (korzystający z preferencyjnego ZUS),
- 05 94 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą, zwolnionych z opłacania składek, dla których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uzależniona jest od dochodu (korzystający z ulgi mały ZUS plus),
ZUS RCA z aktualnym kodem prowadzenia działalności gospodarczej i składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jeśli nie ma zwolnienia z tej składki,
ZUS RCA za pozostałych ubezpieczonych, jeśli zatrudniają pracowników lub zleceniobiorców,
ZUS DRA, uwzględniające składki z utworzonych raportów RCA.

Jeśli wystąpi zwolnienie ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, a przedsiębiorca opłaca składki tylko za siebie, nie wykazuje tego w deklaracji. Jeśli wystąpi obowiązek opłacania składek za innych ubezpieczonych, przedsiębiorca uwzględnia w deklaracji ich składkę na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.

Jeżeli wymagane dokumenty nie zostaną złożone, ZUS dopełni tych formalności, takie dokumenty zostaną utworzone na podstawie dostępnych w ZUS danych, ale nie będą obejmowały dokumentów za pracowników przedsiębiorcy. Utworzenie dokumentów może się wiązać również z ustaleniem minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla danej formy opodatkowania.

Dokumenty rozliczeniowe składane w przypadku nieuzyskania zwolnienia ze składek

W przypadku braku otrzymania ulgi (również przy złożeniu odwołania) należy wysłać dokumenty o rozliczeniu składek na zasadach ogólnych oraz opłacić składki za miesiąc, o który wnioskowano.

Podstawa prawna:

Jednomiesięczne wakacje składkowe od 1 listopada – procedura skorzystania ze zwolnienia z opłacania składek ZUS