Nowy rok to zwykle również wiele zmian w podatkach zarówno dla osób fizycznych jak i dla przedsiębiorców. Również rok 2024 niesie ze sobą zmiany, jedne mniej, inne bardziej istotne dla podatników. Zmiany swym zakresem obejmują zarówno podatek od towarów i usług, podatki dochodowe, podatek od czynności cywilnoprawnych jak i podatki i opłaty lokalne. W 2024 roku podatnicy powinni być przygotowani również na zmiany techniczne – najważniejszą z nich będzie wejście w życie Krajowego Systemu e-Faktur.
Dużo zmian w stawkach podatkowych
Jedną z najistotniejszych zmian, jaką z pewnością odczują podatnicy jest utrzymanie stawki VAT na żywność na poziomie 0 proc. Przedłużenie nastąpiło na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 9 grudnia 2023 r. w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług. Od 1 stycznia do 31 marca 2024 roku podstawowe produkty żywnościowe jak owoce, warzywa, mięso, nabiał czy produkty ze zbóż będą objęte stawką VAT w wysokości 0 proc. Rozporządzenie zakłada utrzymanie obniżonej stawki przez pierwszy kwartał 2024 roku, co będzie później – okaże się w niedalekiej przyszłości.
Poza tym od 1 stycznia 2024 r. wzrosły stawki maksymalne w podatkach i opłatach lokalnych, m. in. w podatku od nieruchomości, od środków transportowych czy w opłacie targowej. Wzrost jest dość znaczący, bo o ok. 15 proc. w stosunku do roku 2023. Należy jednak pamiętać, że wzrost stawek maksymalnych nie oznacza automatycznie wyższych podatków – to w kompetencji rady gminy bądź miasta leży decyzja o podwyższeniu obowiązujących na terenie danej gminy stawek podatków. Ustalone przez wymienione organy stawki nie mogą przekroczyć stawek maksymalnych określonych w ustawie. Dlatego też podatnicy określonych podatków czy opłat – zwłaszcza ci zobowiązani do corocznego składania deklaracji – powinni zorientować się, czy na terenie właściwej dla nich gminy bądź miasta zostały ustalone nowe stawki w porównaniu z rokiem poprzednim. Jest to istotne dla prawidłowego określenia wysokości zobowiązań podatkowych z tytułu podatków i opłat lokalnych.
Z początkiem roku zaczęły również obowiązywać zmiany w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, polegające na opodatkowaniu zakupu szóstego i kolejnego mieszkania w tej samej inwestycji deweloperskiej stawką PCC w wysokości 6 proc. Już w trakcie 2023 roku weszło w życie część zmian w PCC polegających m. in. na zwolnieniu z podatku zakupu pierwszego mieszkania lub domu przy spełnieniu ustawowych warunków. Nowość, która obowiązuje od 1 stycznia 2024 r. ma jednak sporo niejasności, a z powodu braku konkretów istnieje możliwość, że trudne będzie zastosowanie wyższej stawki PCC.
Nie każdy wie, że od 1 stycznia obowiązują wyższe stawki akcyzy na alkohol i papierosy. Podwyżkami objęte są przede wszystkim: alkohol etylowy 100 proc., piwo, wino, tzw. pozostałe napoje fermentowane czy też wyroby pośrednie. Co ważne, nie wzrosną stawki m. in. na cydr i perry. W przypadku wyrobów tytoniowych wzrost stawek akcyzy będzie dotyczył papierosów, tytoniu do palenia, cygar i cygaretek.
Podatek minimalny w CIT i rewolucja związana z Krajowym Systemem e-Faktur
Nowością, która obowiązuje od 1 stycznia – zresztą kilkukrotnie odraczaną – jest podatek minimalny w CIT. Obejmuje on podmioty, które wykażą stratę podatkową lub mają niski wskaźnik rentowności. Zgodnie z przepisami nie ma obowiązku wpłacania zaliczek w przypadku podatku minimalnego, dlatego pierwsze rozliczenia i wpłaty tego podatku nastąpią w 2025 roku. Warto jednak wiedzieć o tym wcześniej, by móc się odpowiednio do tego przygotować.
W kwestiach technicznych zmiany zaszły przede wszystkim w zasadach występowania o wydanie wiążących informacji: stawkowej, akcyzowej i o pochodzeniu. Od 1 stycznia 2024 r. wnioski o wydanie tych informacji można składać wyłącznie elektronicznie – przez e-Urząd Skarbowy lub przez portal PUESC. Wszystkie informacje wydaje jeden organ, czyli dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.
Jedną z najważniejszych zmian dla podatników jest planowane wejście w życie 1 lipca 2024 r. obowiązku korzystania przez podatników VAT z Krajowego Systemu e-Faktur, co w praktyce oznacza odejście w większości przypadków od faktur papierowych i wystawianie ich przez dedykowany system Ministerstwa Finansów. To prawdziwa rewolucja w fakturowaniu i choć słyszy się głosy i postulaty o przesunięciu wejścia w życie nowego obowiązku, to podatnicy już dziś powinni przynajmniej przetestować nowe rozwiązanie w aplikacji udostępnionej przez resort finansów, tak aby od 1 lipca płynnie ruszyć z e-fakturowaniem. Nie ma bowiem żadnej pewności, że wejście w życie KSeF zostanie przesunięte.
Jak wspomniano, powyższe zmiany weszły w życie z początkiem stycznia 2024 roku (z wyjątkiem KSeF). Podatnicy powinni zatem przeanalizować swoją sytuację i zwrócić uwagę na nowe możliwości, ale również obowiązki, które zostały przed nimi postawione.
Podstawa prawna:
