24 października 2023 r. został opublikowany projekt rozporządzenia ministra finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Nowe rozporządzenie generalnie sprowadza się do powielenia obecnie obowiązujących przepisów z tą różnicą, że zmienia się termin, do którego zwolnienie będzie obowiązywało – będzie to koniec roku 2024.
Na podstawie art. 111 ust. 8 ustawy o VAT minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy użyciu kas rejestrujących, oraz może określić warunki korzystania z tego zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa. Również minister finansów może, na podstawie art. 145a ust. 17 wyżej wskazanej ustawy, w drodze rozporządzenia zwolnić – na czas określony – niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, również mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa. Ministerstwo Finansów tłumaczy, że wydanie dwóch różnych rozporządzeń – ponieważ istnieją dwie podstawy prawne – jest niecelowe, dlatego wydawane rozporządzenia dotyczą wszystkich rodzajów kas rejestrujących (z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii, kas online oraz kas mających postać oprogramowania).
Dotychczas obowiązujące rozporządzenie z 28 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. poz. 2442, z późn. zm.) zgodnie z jego brzmieniem obowiązuje do 31 grudnia 2023 r. W związku z tym, by zachować ciągłość w możliwości stosowania określonych zwolnień przez podatników, konieczne jest wydanie nowego aktu określającego nowe ramy czasowe, w których podatnicy przy spełnieniu określonych warunków nie są zobowiązani do prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Nowe rozporządzenie zawiera unormowania dotyczące zwolnień z kas rejestrujących na okres jednego roku – 2024.
Zwolnienia na 2024 rok
W zakresie zwolnień przedmiotowych nowe rozporządzenie przyjmuje analogiczne zapisy jak dotychczas obowiązujące. Paragraf 2 rozporządzenia wskazuje, że zwalnia się z obowiązku prowadzenia ewidencji w danym roku podatkowym, nie dłużej niż do końca 2024 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. W stosunku do dotychczas obowiązujących przepisów nie wprowadzono zmian dotyczących czynności objętych zwolnieniem. Dodatkowo, w odniesieniu do niektórych czynności wymienionych w załączniku, zwolnienie stosuje się zgodnie z warunkami w nim określonymi.
Zwolnienia podmiotowe znajdują się w par. 3 nowego rozporządzenia. Podstawowym, utrzymanym w porównaniu z dotychczasowymi przepisami zwolnieniem jest zwolnienie dla podatników, u których wartość sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresy wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.
Innym, powielonym zwolnieniem jest zwolnienie stosowane przez podatników, u których udział wartości dostaw towarów i świadczonych usług wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia w wartości sprzedaży z działalności polegającej na sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych, która powinna być rejestrowana przy użyciu kasy fiskalnej, jest większy niż 80 proc. Również zwolnienie dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie czynności wykonywanych przez ich jednostki organizacyjne zostało utrzymane.
Co istotne, w par. 3 pkt 2 sprecyzowano, że przy obliczaniu wartości sprzedaży na potrzeby korzystania ze zwolnienia, nie uwzględnia się należnego podatku od towarów i usług. Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia podkreśliło, że jest to przepis uściślający, eliminujący wszelkie wątpliwości, które mogłyby się pojawić w sytuacji ustalania obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Istotne są przepisy przejściowe i końcowe rozporządzenia. I tak przykładowo, zgodnie z par. 6 ust. 1, podatnicy, którzy przestali spełniać warunki do zwolnienia przed dniem 1 stycznia 2024 r., rozpoczynając prowadzenie ewidencji za pomocą kasy fiskalnej będą stosować terminy określone w rozporządzeniu z 2021 roku.
Wejście w życie rozporządzenia zostało określone na 1 stycznia 2024 r.
