Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych stanowią jeden z kosztów działalności gospodarczej, oczywiście z wyjątkami wskazanymi w ustawie. Jednym z takich wyjątków jest niezaliczenie do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie (z wyjątkiem spadku), jeżeli nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw, lub dochód z tego tytułu jest zwolniony z podatku dochodowego, lub nabycie to korzysta ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, lub nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.
Darowizna a odpisy amortyzacyjne w KUP – tak czy nie?
W związku z wątpliwościami pomimo, wydawałoby się, czytelnego przepisu, niejednokrotnie pojawiały się u podatników wątpliwości, czy mogą oni zaliczyć odpisy amortyzacyjne do kosztów czy też nie. Wątpliwości takie powziął m. in. podatnik w odniesieniu do wyłączenia z kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych nabytych nieodpłatnie (a więc m. in. tytułem darowizny), gdy takie nabycie mogłoby być zwolnione z podatku do spadków i darowizn – ponieważ miało miejsce między najbliższą rodziną. Mogłoby – ponieważ dla skorzystania ze zwolnienia konieczne jest zgłoszenie w odpowiednim terminie faktu otrzymania darowizny do urzędu skarbowego. W przypadku niedotrzymania terminu, nabycie takie nie korzysta ze zwolnienia i konieczne jest uiszczenie podatku od spadków i darowizn. I właśnie w takiej sytuacji znalazł się podatnik, który składał wniosek o interpretację.
Otrzymał on od ojca w darowiźnie samochód ciężarowy, który stanowił majątek prywatny ojca. Podatnik wprowadził go na środki trwałe w działalności. Zapomniał on jednak zgłosić fakt otrzymania darowizny do urzędu skarbowego, tym samym po upływie 6 miesięcy zgłosił on fakt nabycia na formularzu SD-3 i otrzymał decyzję o podatku od spadków i darowizn. Podatek ten uiścił. W związku z tym, że otrzymana darowizna nie podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, podatnik uważał, że dokonywane przez niego odpisy amortyzacyjne mogą stanowić koszty uzyskania przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej.
Fiskus przychylny stanowisku podatnika
Organ podatkowy rozpatrując wniosek podatnika zgodził się z jego stanowiskiem. Generalnie, zgodnie z ustawą o PIT możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych w drodze darowizny, jeżeli nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, w przypadku, gdy środki te wykorzystywane przez darczyńcę były przez niego amortyzowane. Oznacza to, że przyjmując darowiznę takich składników majątku podatnik przyjmuje je w określonej wartości, a kontynuując amortyzację uwzględnia wysokość dokonanych przez darczyńcę odpisów amortyzacyjnych. W sytuacji podatnika jednak przepis ten nie znalazł zastosowania, ponieważ jego ojciec posiadał przekazany samochód w majątku prywatnym i nie dokonywał od niego odpisów amortyzacyjnych.
Jednakże trzeba zauważyć, że zwolnienia podmiotowe – tak jak w opisanym stanie faktycznym zwolnienie od podatku od spadków i darowizn – stanowią wyjątek od zasady powszechności opodatkowania. By móc skorzystać z tego zwolnienia, konieczne jest spełnienie warunków wskazanych w ustawie. Jest to jednak prawo podatnika, nie jego obowiązek – jeśli z niego nie skorzysta, wówczas powinien złożyć do urzędu skarbowego zeznanie SD-3 (jak to zrobił podatnik) i zapłacić należny podatek.
W związku z powyższym organ uznał, że skoro podatnik nie skorzystał ze zwolnienia w odniesieniu do majątku, który wprowadził do środków trwałych, i uiścił od otrzymanej darowizny podatek, w takiej sytuacji ma on prawo do amortyzacji samochodu otrzymanego od ojca oraz zaliczania dokonywanych odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodu.
Podatnicy muszą mieć to na uwadze
Warto pamiętać o omówionej interpretacji – daje ona bowiem podatnikom niekorzystającym ze zwolnień podatkowych w podatku od spadków i darowizn możliwość zaliczania do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od majątku otrzymanego w darowiźnie, nawet jeśli u darczyńcy wcześniej nie stanowił on majątku firmowego zaliczanego do środków trwałych.