W ostatnich miesiącach i latach wielu kredytobiorców walczy z bankami w tzw. sprawach frankowych. Umowy o kredyty frankowe niejednokrotnie były obciążone wadami prawnymi, zawierając zapisy abuzywne względem konsumentów, co powodowało nieważność tych umów. Musi być ona jednak stwierdzona sądownie.
Po wygranej sprawie przed sądem kredytobiorcy otrzymują od banków zwrot należności wraz z odsetkami za opóźnienie. Taka sytuacja może rodzić wątpliwości w zakresie obowiązku rozliczenia przychodów z tytułu otrzymanych odsetek przed kredytobiorców.
Tego typu wątpliwości powzięła podatniczka, która zwróciła się do organu podatkowego z pytaniem, czy otrzymane przez nią odsetki za opóźnienie w związku z unieważnieniem umowy kredytowej przez sąd stanowią u niej przychód podatkowy – bank bowiem wykazał wypłacone odsetki w PIT-11 jako przychody z innych źródeł – zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W jej ocenie, jako że sąd apelacyjny uznał umowę za nieważną, w takim wypadku przychody z tytułu odsetek są wyłączone z opodatkowania podatkiem dochodowym, ponieważ pochodzą z czynności, która nie może być przedmiotem prawnie skutecznej umowy na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Organ zgodził się z wnioskodawczynią co do skutków podatkowych, wskazując, że otrzymane odsetki za opóźnienie nie będą opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednak zdaniem organu brak opodatkowania następuje na innej podstawie niż powołana przez wnioskodawczynię. Zdaniem dyrektora KIS przepis art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT nie ma w tym przypadku zastosowania, bowiem ustawodawca w tym przepisie miał na myśli zachowania podmiotów, które nie mogą być przedmiotem stosunku cywilnoprawnego, czyli czynności prawnie zakazane. W tej sprawie przychody kredytobiorcy w postaci odsetek mogą być przedmiotem stosunku cywilnoprawnego, znajdzie jednak do nich zastosowanie zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o PIT.
Bank nie powinien wystawiać z tego tytułu PIT-11, a nawet jeśli to zrobił, przychody z niego wynikające nie są wykazywane w zeznaniu rocznym podatnika.
Interpretacja ta jest korzystna dla podatników, bowiem coraz częściej mogą pojawiać się sytuacje, gdy banki będą zobowiązane do wypłat odsetek za opóźnienie w tzw. sprawach frankowych. Podatnicy nie powinni być zobowiązani do opodatkowania przychodów z tego tytułu.
(interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 kwietnia 2023 r., nr 0115-KDIT2.4011.117.2023.1.HD)
Podstawa prawna: