Ryczałt od dochodów spółek, potocznie zwany estońskim CIT, to stosunkowo nowa forma opodatkowania wprowadzona w Polsce ustawą z dnia 29 października 2021 r. Jednym z kluczowych aspektów tej regulacji jest sposób traktowania transakcji z podmiotami powiązanymi.
Przy analizie obowiązków w tym zakresie konieczne jest łączne stosowanie przepisów o cenach transferowych i regulacji dotyczących opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek. Niezbędne jest także śledzenie interpretacji i objaśnień organów podatkowych, które powinny stopniowo wyjaśniać pojawiające się wątpliwości.
Na czym polega regulacja ryczałtu od dochodów spółek?
Analiza regulacji ryczałtu od dochodów spółek (tzw. estońskiego CIT) polega na szczegółowym przeglądzie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dotyczących tej formy opodatkowania. Podstawowe elementy tej analizy obejmują: zakres podmiotowy (określenie, które podmioty mogą skorzystać z opodatkowania ryczałtem), przedmiot opodatkowania (wskazanie, jakie dochody podlegają opodatkowaniu ryczałtem), podstawę opodatkowania i stawki, wyłączenia stosowania przepisów ogólnych CIT, obowiązki ewidencyjne i dokumentacyjne, warunki i terminy zapłaty podatku oraz okres stosowania ryczałtu.
Kompleksowa analiza tych przepisów pozwala ocenić, na ile wybór ryczałtu od dochodów spółek będzie korzystny dla danego podatnika, biorąc pod uwagę jego indywidualną sytuację biznesową i podatkową, a także umożliwia identyfikację ryzyk i obowiązków związanych z tą formą opodatkowania.
Zakres podmiotowy i przedmiotowy regulacji
Przepisy o ryczałcie od dochodów spółek mają zastosowanie do podatników osiągających przychody powyżej 100 mln euro rocznie, u których udział dochodów w przychodach jest niższy niż 1% (lub 2% dla niektórych branż). Podstawę opodatkowania stanowi suma przychodów z transakcji z podmiotami powiązanymi oraz określonych kategorii kosztów. Stawka podatku wynosi 10% podstawy opodatkowania, a kwotę podatku odlicza się od CIT.
Przepisy przewidują wyłączenia niektórych transakcji i kosztów z podstawy opodatkowania, np. koszty wynagrodzeń, składek ZUS, transakcje z podmiotami niepowiązanymi. Podatnicy muszą jednak prowadzić ewidencję transakcji z podmiotami powiązanymi oraz kosztów zaliczanych do podstawy opodatkowania.
Wątpliwości interpretacyjne
Nowe regulacje dotyczące ryczałtu od dochodów spółek (tzw. estońskiego CIT) budzą wątpliwości interpretacyjne, szczególnie w zakresie definicji podmiotu powiązanego oraz identyfikacji transakcji i kosztów podlegających opodatkowaniu. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał 7 lipca 2023 r. interpretację indywidualną (sygn.0111-KDIB1-1.4010.246.2023.2.BS), w której potwierdził, że spółki opodatkowane ryczałtem od dochodów nadal podlegają regulacjom dotyczącym cen transferowych w transakcjach z podmiotami powiązanymi.
Oznacza to konieczność badania rynkowości warunków, sporządzania dokumentacji, składania informacji oraz dokonywania ewentualnych korekt. Stanowisko to jest zgodne z wcześniejszymi objaśnieniami podatkowymi Ministerstwa Finansów z 23 grudnia 2021 r., wskazującymi na dalsze obowiązywanie przepisów o cenach transferowych i innych odrębnych obowiązków podatkowych dla podatników rozliczających się według zasad estońskiego CIT.
Obowiązki w zakresie cen transferowych
Pytanie we wniosku o interpretację dotyczy tego, czy spółki opodatkowane ryczałtem od dochodów podlegają obowiązkom z zakresu cen transferowych, takim jak sporządzanie dokumentacji cen transferowych, składanie informacji o cenach transferowych czy korekta cen zgodnie z art. 11e ustawy o CIT. Stan faktyczny dotyczy dwóch powiązanych spółek z o.o. z siedzibą w Polsce, które od 2023 roku wybrały opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych.
Organ podatkowy wskazał, że wybór opodatkowania ryczałtem wiąże się z wyłączeniem tylko niektórych regulacji z ustawy o CIT, natomiast przepisy dotyczące cen transferowych nadal obowiązują spółki opodatkowane ryczałtem. Spółki, które wybrały ryczałt, muszą przestrzegać przepisów o cenach transferowych i sporządzać dokumentację cen transferowych, jeśli spełniają przesłanki wynikające z tych przepisów.
Potwierdzenie w objaśnieniach Ministerstwa Finansów
W interpretacji indywidualnej organ podatkowy stwierdził, że pomimo wyboru opodatkowania ryczałtem (tzw. estońskim CIT), spółki nadal podlegają regulacjom o cenach transferowych w transakcjach z podmiotami powiązanymi i muszą wypełniać obowiązki dokumentacyjne, jeśli spełniają ustawowe przesłanki.
Takie samo stanowisko Ministerstwo Finansów zaprezentowało wcześniej w swoim „Przewodniku”, wskazując, że przepisy o cenach transferowych oraz inne odrębne obowiązki podatkowe (np. dotyczące podatku u źródła czy obowiązków płatnika) nadal obowiązują podatników rozliczających się według zasad ryczałtu od dochodów spółek.
Zatem objaśnienia podatkowe MF potwierdziły i wzmocniły interpretację przepisów zaprezentowaną przez organ podatkowy w indywidualnej sprawie. Daje to podatnikom większą pewność co do prawidłowego stosowania regulacji o cenach transferowych w przypadku wyboru estońskiego CIT.
