Ustawa z 16 sierpnia 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na rynku wprowadziła istotne zmiany dla podatników zarówno podatku dochodowego od osób fizycznych, jak i podatku dochodowego od osób prawnych. Do obu tych ustaw zostały dodane przepisy (art. 21 ust. 42a w ustawie o PIT oraz art. 17 ust. 1g w ustawie o CIT) pozwalające na amortyzowanie środków trwałych zakupionych m.in. z dotacji, subwencji czy dopłat – jednak pod pewnymi warunkami.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 129 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem ust. 36, w myśl którego zwolnienie powyższe nie ma zastosowania do tej części dotacji otrzymanej na prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, która została przeznaczona, na podstawie odrębnych przepisów, na wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej tę działalność.
Ustawa z 16 sierpnia dodaje w art. 14 ustawy o PIT ustęp 9, zgodnie z którym podatnik może zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej dotacje, subwencje, dopłaty, inne nieodpłatne świadczenia lub kwoty otrzymane od agencji wykonawczych, jeżeli do upływu terminu złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym je otrzymał, złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o zaliczeniu określonych dotacji, subwencji, dopłat, innych nieodpłatnych świadczeń lub kwot otrzymanych od agencji wykonawczych do przychodów.
Zmiana w rozliczaniu kosztów podatkowych
Naturalną konsekwencją zaliczenia otrzymanych dotacji, subwencji czy dopłat wskazanych powyżej do przychodów, jest zmiana przepisów w zakresie zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych sfinansowanych tymi przychodami, do których podatnik nie będzie stosował zwolnienia. Ważne jest jednak, by również w tym zakresie podatnik złożył właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenie o rezygnacji ze stosowania zwolnienia z podatku dochodowego dotacji otrzymanych z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Złożenie tego oświadczenia będzie równoważne z możliwością zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków sfinansowanych dotacją – w tym odpisów amortyzacyjnych od zakupionych bądź wytworzonych we własnym zakresie środków trwałych.
Ustawa z 16 sierpnia wprowadza analogiczne zapisy w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Podatnicy CIT mogą nie stosować zwolnień przewidzianych w ustawie w odniesieniu do określonych dotacji, subwencji, dopłat i innych nieodpłatnych świadczeń lub kwot otrzymanych od agencji rządowych lub agencji wykonawczych, jeżeli do czasu złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym powyższe kwoty zostały otrzymane, złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na piśmie oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia w odniesieniu do wskazanych w nim dotacji, subwencji, dopłat, innych nieodpłatnych świadczeń lub kwot otrzymanych od agencji rządowych lub wykonawczych. W takim przypadku – tj. złożenia przedmiotowego oświadczenia – wydatki i koszty, w tym odpisy amortyzacyjne dokonane od środków trwałych sfinansowanych z przychodów objętych oświadczeniem będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów w działalności podatników.
Uproszczenie dla części przedsiębiorców
Wprowadzane zmiany w zakresie zaliczania do przychodów kwot otrzymanych dofinansowań i – co za tym idzie – możliwości zaliczania do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków, w tym odpisów amortyzacyjnych, będzie niewątpliwie stanowić dla części przedsiębiorców duże uproszczenie. Aktualnie, w wyniku finansowania wydatków z dotacji bądź subwencji podatnicy są zobowiązani prowadzić dodatkowe ewidencje bądź wydzielone konta w księgach rachunkowych, z których będzie wynikać, jaka część wydatków została sfinansowana z dotacji – nie może ona bowiem stanowić kosztów podatkowych. Często, w przypadku częściowego finansowania środków trwałych z dotacji konieczne jest wyodrębnianie proporcjonalne wysokości odpisów amortyzacyjnych, które stanowią koszt podatkowy oraz tej części, która kosztów nie stanowi. Po zmianach podatnik, który złoży pisemne oświadczenia, o których mowa powyżej, będzie mógł w całości rozliczać poniesione wydatki w kosztach uzyskania przychodu, co będzie zdecydowanie mniej skomplikowanym zabiegiem. Dodatkowo skorzystać na tym może część podatników, którzy mają straty z lat ubiegłych i nie mogą ich rozliczyć z powodu niewystarczającego dochodu. Zaliczenie otrzymanych dotacji do przychodu może w znaczący sposób zwiększyć dochody podatnika, a w efekcie finalnym wszystkie wydatki będzie mógł zaliczać do kosztów uzyskania przychodów.
Podstawa prawna:
