Umowy zlecenia i umowy o świadczenie usług, do których stosujemy przepisy o zleceniu, objęte przepisami o stawce minimalnej objęte są jednocześnie szczególną regulacją dotyczącą terminu płatności wynagrodzenia. W tych umowach, które zostały zawarte na okres dłuższy niż miesiąc wypłata wynagrodzenia musi następować co najmniej raz w miesiącu. Obejmuje to jednak tylko kwotę odpowiadającą stawce minimalnej. Całe wynagrodzenie przekraczające 28,10 zł za godzinę (minimalna stawka od 1 lipca 2024 r., do końca czerwca wynosiła 27,70 zł) może być wypłacone nawet znacznie później, jeżeli strony tak ustalą w umowie.
Odpłatne zlecenia
Według art. 744 kodeksu cywilnego, w razie odpłatnego zlecenia wynagrodzenie należy się przyjmującemu dopiero po wykonaniu zlecenia, chyba, że co innego wynika z umowy lub z przepisów szczególnych. Przy umowach, które nie są objęte przepisami o stawce minimalnej, kwestia terminu płatności zasadniczo regulowana jest dowolnie w umowie – nie ma regulacji odrębnych, które odnosiłyby się do tego zagadnienia.
Jeżeli jednak umowa podlega pod regulacje o stawce minimalnej (co dotyczy np. zdecydowanej większości umów, w których zleceniobiorcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej albo przedsiębiorca niezatrudniający pracowników lub zleceniobiorców, mający zarejestrowaną działalność na terenie Polski), następuje podział zleceń na dwie grupy:
- zawarte na okres nieprzekraczający miesiąca (czyli na miesiąc lub krócej),
- zawarte na okres przekraczający miesiąc.
Ważne: W przypadku podmiotów objętych przepisami ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych – przede wszystkim dotyczyć to będzie umów, których wyłącznymi stronami są przedsiębiorcy albo osoby wykonujące wolny zawód – istotne jest to, że jeżeli w umowie przewidziany zostałby dłuższy termin płatności niż 30-dniowy, to wierzycielowi (zleceniobiorcy) przysługują odsetki ustawowe.
Umowy nie dłuższe niż miesięczne
Przepisy o minimalnym wynagrodzeniu w żaden sposób nie odnoszą się do terminów płatności zleceń zawartych na okres nieprzekraczający miesiąca. Przez miesiąc nie należy rozumieć w tym przypadku miesiąca kalendarzowego – termin oznaczony w dniach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca (art. 112 k.c.).
Przykład: W umowach zawartych na okres od 1 do 30 czerwca lub od 20 czerwca do 15 lipca strony w bardzo swobodny sposób mogą zakreślić termin wypłaty wynagrodzenia. Obie te umowy zawarte byłyby na okres nieprzekraczający miesiąca, a więc strony są w daleko idący sposób swobodne w zakresie ustalania w nich terminów płatności wynagrodzenia. W umowie można przewidzieć datę wypłaty przypadającą nawet po znacznym czasie od zakończenia realizacji umowy.
Umowy zawarte na ponad miesiąc
Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu wskazuje, że w przypadku umów zlecenia zawartych na okres dłuższy niż miesiąc, wypłaty wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej dokonuje się co najmniej raz w miesiącu.
Przykład: W umowie zawartej na kwartał nie ma możliwości przyjęcia płatności całości wynagrodzenia po zrealizowaniu całej umowy.
Wypłata co najmniej raz w miesiącu dotyczy jedynie wynagrodzenia w wysokości wynikającej z wysokości minimalnej stawki godzinowej.
Przykład: Strony zawarły zlecenia na III kwartał 2024 r. określając wynagrodzenia na poziomie 100 zł za godzinę i dwa terminy płatności:
- na koniec miesiąca, za który przysługuje w wysokości równej ilości godzin świadczenia usług x kwota 28,10 zł,
- w ciągu 30 dni po zakończeniu umowy (czyli do 30 października) pozostałej kwoty (łączna ilość godzin świadczenia usług x 71,90 zł).
Taka konstrukcja nie narusza przepisów o stawce minimalnej.
W swoich wyjaśnieniach Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przyjęło swojego czasu bardzo literalną wykładnię przepisów wskazując, że wypłata przy zleceniu zawartym na okres dłuższy niż miesięczny następować powinna w miesiącu, za który przysługuje (za lipiec w lipcu, za sierpień w sierpniu). Eksperci konsekwentnie się z tym nie zgadzają. Wykładnia systemowa i celowościowa przepisów prowadzi do wniosku, że jak najbardziej dopuszczalne jest uzgodnienie wypłaty po zakończeniu miesiąca, najlepiej jednak w początkowym okresie kolejnego miesiąca. Inne podejście byłoby często wręcz nie do zrealizowania, gdyż nie uwzględnia się w nim konieczności zamknięcia pewnego okresu dla jego rozliczenia.
Podstawa prawna:
