| Jedna z preferencji w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, czyli tzw. mały ZUS, daje prawo do skorzystania z płacenia składek od obniżonej podstawy – w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia. Mogą z niej skorzystać osoby spełniające warunki określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Przedsiębiorcy muszą dokładnie analizować, czy przysługuje im prawo do tej ulgi, bowiem nie zawsze jest to oczywiste. W jednej z niedawno wydanych interpretacji Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozwiał wątpliwości przedsiębiorcy, o dziwo na jego korzyść.
Dla kogo preferencyjne składki? Z tzw. małego ZUS mogą skorzystać płatnicy podejmujący pozarolniczą działalność gospodarczą po raz pierwszy albo po 60 miesiącach od dnia zawieszenia lub zakończenia wcześniej prowadzonej działalności (art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Niższe składki mogą płacić przez pierwsze 24 miesiące kalendarzowe od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. Ustawa przewiduje jednak wyłączenie (pośrednio wskazane wcześniej) – z preferencji nie mogą skorzystać osoby, które:
Definicja osoby prowadzącej działalność Zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się m.in.:
Z przepisów dotyczących małego ZUS można zatem wyciągnąć wniosek, że jeśli płatnik dodatkowo jest jedną z wymienionych osób, nie ma możliwości skorzystania z preferencji.
Ważne! Pozarolnicza działalność gospodarcza to jedna z rodzajów działalności wymienionych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.
Sytuacja indywidualna przedsiębiorcy Do ZUS z wnioskiem o wydanie interpretacji wystąpił przedsiębiorca, który od 1 stycznia 2024 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Od sierpnia 2024 r. korzysta z preferencyjnego ZUS („mały ZUS”), natomiast we wrześniu ub.r. został wspólnikiem spółki jawnej. Jego zdaniem, w związku z przystąpieniem jako wspólnik do spółki osobowej, utracił z dniem rejestracji spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym prawo do preferencyjnych składek ZUS. Chciał się jednak upewnić u źródła, czy ma rację. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że z przepisów ustawy wynika, iż prawa do ulgowego ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie mają osoby, które prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność. Jednak przepis art. 18a ust. 1 ustawy systemowej regulujący prawo do preferencyjnych składek społecznych ma zastosowanie do osób, które w tej samej dacie lub w różnych datach rozpoczynają prowadzenie pozarolniczej działalności, o której mowa w art. 8 ust. 6 – czyli m.in. osoby będące wspólnikami spółki jawnej. Zatem – zdaniem ZUS – prawo do skorzystania z ulgowej podstawy wymiaru składek (w wysokości 30% minimalnego wynagrodzenia) przysługuje także osobom, które podejmują w okresie korzystania z tego prawa dodatkową działalność, która nie uprawnia do stosowania obniżonej podstawy wymiaru składek, np. jak w przedstawionej sytuacji – wspólnika spółki jawnej. W związku z tym, choć przedsiębiorca rozpoczął działalność w styczniu 2024 r., a od września 2024 r. stał się wspólnikiem spółki jawnej, z momentem uzyskania statusu wspólnika spółki nie utracił prawa do ustalania podstawy wymiaru składek w sposób preferencyjny.
Podstawa prawna: |
Wspólnik spółki jawnej z prawem do „preferencyjnego ZUS”
