Pracodawcy zatrudniający co najmniej 25 osób w przeliczeniu na pełne etaty, niezatrudniający osób niepełnosprawnych (albo zatrudniający na poziomie mniejszym niż 6 proc. lub 2 proc. ogólnego stanu zatrudnienia w zależności od statusu pracodawcy) mają obowiązek dokonywać wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Wysokość wpłat jest zależna od przeciętnego wynagrodzenia, dlategp wraz z jego zmianą zmienia się wysokość kwot, które pracodawcy są zobowiązani uiścić do PFRON.
Obowiązkowe wpłaty na PFRON – kto jest zobowiązany?
Zobowiązanymi do wpłat na PFRON są pracodawcy, którzy:
- osiągają w danym miesiącu zatrudnienie co najmniej 25 osób w przeliczeniu na etaty oraz
- nie zatrudniają osób niepełnosprawnych albo poziom zatrudnienia tych osób jest mniejszy niż 6 proc. (w przypadku pracodawców niebędących publiczną lub niepubliczną uczelnią, szkołą, przedszkolem, inną formą wychowania przedszkolnego, placówką opiekuńczo-wychowawczą, regionalną placówką opiekuńczo-terapeutyczną, interwencyjnym ośrodkiem preadopcyjnym, placówką resocjalizacyjną, żłobkiem lub klubem dziecięcym) wśród ogólnego stanu zatrudnienia albo mniejszy niż 2 proc. (pracodawcy będący wymienionymi wyżej jednostkami) wśród ogólnego stanu zatrudnienia.
Ze zwolnienia z dokonywania wpłat mogą natomiast korzystać m. in. pracodawcy niespełniający wyżej wymienionego warunku zatrudnienia ogółem, pracodawcy będący określonymi podmiotami (jak jednostki niedziałające w celu osiągnięcia zysku, placówki dyplomatyczne, konsularne lub przedstawicielstwa zagraniczne, zakłady opiekuńczo-lecznicze) lub pracodawcy, którzy ogłosili upadłość.
Wysokość wpłat
Wysokość obowiązkowych wpłat pracodawcy ustalają w kwocie stanowiącej iloczyn 40,65 proc. przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6 proc. a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.
Od 1 czerwca zmianie uległa kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, od której uzależniona jest wysokość wpłat na PFRON. Zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, przeciętne wynagrodzenie w I kwartale 2024 r. wyniosło 8147,38 zł. Na jego podstawie ustalane są miesięczne wpłaty na PFRON za okres czerwiec-sierpień 2024 r. W związku z tym wysokość wpłaty od jednego pracownika wynosi 3311,91 zł. Jest to podwyżka o 246,75 zł w stosunku do poprzednich miesięcy od początku 2024 r. Pracodawcy muszą dokonywać wpłat do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pracodawca spełniał przesłanki do obowiązkowych wpłat.
Zmiana wynagrodzenia osób młodocianych
Zmiana stawek od 1 czerwca 2024 r. dotyczy nie tylko obowiązkowych wpłat na PFRON, ale również wypłat wynagrodzeń dla pracowników młodocianych (uczniów) przygotowujących się do zawodu.
Przez pracownika młodocianego rozumie się osobę, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła lat 18. Przygotowanie zawodowe takich pracowników może odbywać się poprzez naukę zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy. Niezależnie od formy konieczne jest zawarcie umowy o pracę z młodocianym w celu przygotowania zawodowego.
Od 1 czerwca 2024 r. minimalne wynagrodzenie osób młodocianych wynosi w przypadku młodocianego realizującego dokształcanie teoretyczne w szkole branżowej I stopnia:
- 651,79 zł w pierwszym roku nauki lub w I klasie,
- 733,26 zł w drugim roku nauki lub w II klasie,
- 814,74 zł w trzecim roku nauki lub w III klasie.
Są to odpowiedniki 8 proc., 9 proc. i 10 proc. przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.
Pracownicy młodociani odbywający przyuczenie do wykonywania określonej pracy w okresie czerwiec-sierpień 2024 r. nie mogą zarabiać mniej niż 570,32 zł (nie mniej niż 7 proc. przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału).
Pracodawcy dokonujący wpłat na PFRON, jak i zatrudniający pracowników młodocianych muszą mieć na uwadze wprowadzone zmiany. Ich przeoczenie będzie wiązać się z obowiązkiem korekt wpłat, a często też z odsetkami czy innymi konsekwencjami.
Podstawa prawna:
- par. 1 i 19 rozporządzenia Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 2010)
- art. 21 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 44)
- komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 13 maja 2024 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w pierwszym kwartale 2024 r. (M. P. z 2024 r., poz. 358)