Wybór odpowiedniej formy opodatkowania to istotna decyzja dla każdego przedsiębiorcy. Ma ona bezpośredni wpływ na wysokość podatku dochodowego oraz sposób prowadzenia księgowości. Jednak sytuacja gospodarcza, zmiany przepisów czy rozwój firmy mogą skłonić przedsiębiorców do zmiany formy opodatkowania.
W 2025 roku istnieją określone zasady i terminy, które umożliwiają taką zmianę. W tym artykule wyjaśniamy, kiedy warto dokonać zmiany formy opodatkowania, jakie są dostępne opcje oraz jak prawidłowo przeprowadzić ten proces.
Jakie są dostępne formy opodatkowania w 2025 roku?
W Polsce przedsiębiorcy mogą wybierać spośród trzech głównych form opodatkowania dochodów:
Skala podatkowa (zasady ogólne)
- Stawka: 12% dla dochodów do 120 000 zł oraz 32% powyżej tej kwoty.
- Możliwość korzystania z ulg podatkowych i kwoty wolnej od podatku (30 000 zł).
- Możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem.
Podatek liniowy
- Stawka: stałe 19% bez względu na wysokość dochodów.
- Brak możliwości korzystania z kwoty wolnej od podatku oraz większości ulg.
- Korzystne rozwiązanie dla osób osiągających wysokie dochody.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
- Stawki podatkowe uzależnione od rodzaju działalności (od 2% do 17% przychodu).
- Brak możliwości odliczania kosztów uzyskania przychodu.
- Prostota w prowadzeniu księgowości.
Każda z tych form ma swoje zalety i ograniczenia, dlatego warto dokładnie przeanalizować, która będzie najkorzystniejsza w danym przypadku.
Kiedy warto zmienić formę opodatkowania?
Decyzja o zmianie formy opodatkowania powinna być przemyślana i uwzględniać specyfikę działalności, wysokość przychodów oraz możliwość skorzystania z ulg podatkowych. Poniżej przedstawiamy sytuacje, w których warto rozważyć zmianę formy opodatkowania.
- Wzrost dochodów – Jeśli Twoje dochody przekraczają 120 000 zł, może się okazać, że skala podatkowa staje się mniej opłacalna (ze względu na 32% stawkę w drugim progu podatkowym). W takim przypadku przejście na podatek liniowy (19%) może być korzystne.
- Spadek kosztów działalności – Jeśli Twoje koszty prowadzenia firmy są niskie, a jednocześnie uzyskujesz wysokie przychody, ryczałt może być bardziej opłacalny niż skala podatkowa lub podatek liniowy. Jednak pamiętaj, że przy ryczałcie nie możesz odliczać kosztów uzyskania przychodu.
- Możliwość skorzystania z ulg podatkowych – Jeśli planujesz wspólne rozliczenie z małżonkiem, korzystanie z ulgi na dzieci lub ulgi dla klasy średniej, skala podatkowa będzie najlepszym rozwiązaniem.
- Zmiana charakteru działalności – Niektóre branże mają preferencyjne stawki ryczałtu (np. usługi IT – 12%, gastronomia – 3%). Jeśli zmieniasz profil działalności, warto sprawdzić, czy ryczałt nie będzie korzystniejszy.
Jak i kiedy można zmienić formę opodatkowania?
Zmiana formy opodatkowania musi zostać dokonana do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnięto pierwszy przychód. Jeśli pierwszy przychód został uzyskany w styczniu, decyzję o zmianie formy opodatkowania należy podjąć do 20 lutego. Aby dokonać zmiany, należy złożyć oświadczenie w urzędzie skarbowym, zaktualizować wpis w CEIDG-1 (w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej) oraz dostosować księgowość i zasady prowadzenia rozliczeń.
Zmiana formy opodatkowania w trakcie roku jest zasadniczo niemożliwa, ponieważ formę opodatkowania wybiera się na cały rok podatkowy. Istnieją jednak dwa wyjątki. Po pierwsze, jeśli przedsiębiorca likwiduje działalność i zakłada nową firmę, ma możliwość wyboru innej formy opodatkowania. Po drugie, osoby prowadzące działalność na karcie podatkowej mogą zrezygnować z tej formy i wybrać inną do 20 stycznia danego roku.
Czy warto zmienić formę opodatkowania?
Zmiana formy opodatkowania może przynieść korzyści, ale wymaga dokładnej analizy. Przed podjęciem decyzji warto sprawdzić swoje koszty i dochody, aby ocenić, która forma będzie najbardziej opłacalna. Należy również przeanalizować dostępne ulgi i możliwości optymalizacji podatkowej, które mogą pomóc w obniżeniu obciążeń fiskalnych. Pamiętaj o terminie – do 20. dnia miesiąca po pierwszym przychodzie, aby dokonać zmiany w odpowiednim czasie.
W razie wątpliwości warto skonsultować się z księgowym, który pomoże wybrać najlepszą opcję podatkową. Dzięki tym krokom możesz wybrać najbardziej korzystną formę opodatkowania, co pozwoli zmniejszyć obciążenia podatkowe i zoptymalizować finanse Twojej działalności.
