Ustawa z 16 sierpnia 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na rynku została opublikowana w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej pod poz. 1723. Jej głównym celem jest wdrożenie strategii rozwoju rynku kapitałowego, jednak nie zabrakło w niej również zmian w zakresie podatków dochodowych (zarówno w zakresie PIT jak i CIT), które mogą mieć istotne znaczenie dla przedsiębiorców.
Zwolnienia z opodatkowania dotacji
Zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 129 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem ust. 36, który stanowi, że zwolnienie powyższe nie ma zastosowania do tej części dotacji otrzymanej na prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, która została przeznaczona, na podstawie odrębnych przepisów, na wynagrodzenie osoby fizycznej prowadzącej tę działalność.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera podobne zwolnienie, w myśl którego wolne od podatku dochodowego są dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia, otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków związanych z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych. Dodatkowo zwolnione są dotacje otrzymane z budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach, oraz kwoty otrzymane od agencji rządowych lub agencji wykonawczych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa, z wyjątkiem dopłat do oprocentowania kredytów bankowych.
Zmiany w opodatkowaniu dotacji
Ustawa z 16 sierpnia wprowadza zmiany w przepisach dotyczących podatków dochodowych dotyczących właśnie powyższych zwolnień. Otóż, w myśl dodawanego ustępu 9 w art. 14 ustawy o PIT, podatnik może zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej dotacje, subwencje, dopłaty, inne nieodpłatne świadczenia lub kwoty otrzymane od agencji wykonawczych, jeżeli do upływu terminu złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym je otrzymał, złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego sporządzone na piśmie oświadczenie o zaliczeniu określonych dotacji, subwencji, dopłat, innych nieodpłatnych świadczeń lub kwot otrzymanych od agencji wykonawczych do przychodów. W przypadku, gdy podatnik zaliczy do przychodów otrzymane kwoty, wówczas odpisy amortyzacyjne od środków trwałych sfinansowanych tymi przychodami będą mogły stanowić u podatnika koszty uzyskania przychodu. Co istotne, konieczne jest również w tym zakresie złożenie na piśmie oświadczenia o rezygnacji ze stosowania zwolnienia w odniesieniu do wskazanych w nim dotacji. Wówczas wydatki sfinansowane otrzymanymi dotacjami będą mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.
Przepis o podobnym brzmieniu został wprowadzony w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z nim podatnik może nie stosować zwolnień przewidzianych w ustawie w odniesieniu do określonych dotacji, subwencji, dopłat, innych nieodpłatnych świadczeń lub kwot otrzymanych od agencji rządowych lub agencji wykonawczych, jeżeli do upływu złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym je otrzymał, złoży właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na piśmie oświadczenie o rezygnacji ze zwolnienia w odniesieniu do wskazanych w nim dotacji, subwencji, dopłat, innych nieodpłatnych świadczeń lub kwot otrzymanych od agencji rządowych lub wykonawczych. Wówczas wydatki i koszty, w tym odpisy amortyzacyjne sfinansowane z przychodów objętych oświadczeniem będą mogły być zaliczane do kosztów ich uzyskania.
Wprowadzane ustawą z 16 sierpnia 2023 r. zmiany w zakresie podatków dochodowych oraz zaliczania do przychodów kwot otrzymanych dofinansowań stanowić będzie dla części przedsiębiorców duże uproszczenie. Aktualnie, w przypadku finansowania wydatków z dotacji bądź subwencji podatnicy są często zobowiązani prowadzić dodatkowe ewidencje bądź konta w księgach rachunkowych, z których będzie wynikać, jaka część wydatku została sfinansowania z dopłaty – bowiem ta część nie może być zaliczona do kosztów podatkowych. Po zmianach podatnik, który złoży pisemne oświadczenie o zaliczeniu do przychodu otrzymanych funduszy, będzie mógł w całości rozliczać poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów.
Omówione zmiany wejdą w życie 1 stycznia 2024 roku.
Podstawa prawna:
art. 2-3 ustawy z 16 sierpnia 2023 roku o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz.U. 2023 r., poz. 1723)
